- Φώκαια
- Η βορειότερη από τις ιωνικές πόλεις της Μικράς Ασίας, η οποία ιδρύθηκε, σύμφωνα με την παράδοση τον 8o αι. π.Χ. από Φωκαείς και Αθηναίους αποίκους, σε έδαφος που είχε παραχωρήσει η αιολική Κύμη. Γνώρισε μεγάλη ακμή κατά την αρχαϊκή εποχή και υπήρξε από τις πρώτες πόλεις που έκοψαν νόμισμα. Οι Φωκαείς, τολμηροί θαλασσοπόροι, επιχείρησαν μακρινά θαλάσσια ταξίδια και ίδρυσαν στη Δύση αποικίες, όπως τη Μασσαλία (600 π.Χ.) κ.ά. Όταν οι Πέρσες πολιόρκησαν τη Φ. (540 π.Χ.), οι περισσότεροι Φωκαείς την εγκατέλειψαν, για να αποφύγουν τη δουλεία, και εγκαταστάθηκαν στην αποικία τους Αλαλία στην Κορσική. Η Φ. παρήκμασε από τότε, γνώρισε όμως κάποια άνοδο επί Σελευκιδών. Μετά την κατάκτησή της από τους Ρωμαίους (189 π.Χ.) χάνει κάθε σημασία.
* * *η, ΝΑαρχ.παράλια πόλη τής Μυσίας τής Ιάδος, τής μετέπειτα Λυδίας, στην είσοδο τού Ερμαίου Κόλπου, η οποία ιδρύθηκε τον 9ο π.Χ. αιώνα από τους Αθηναίους και από τους αποίκους που κατάγονταν από τη Φωκίδα, για να εξελιχθεί αργότερα σε ιωνική και αιολική πόλη.[ΕΤΥΜΟΛ. < φώκη + κατάλ. -αια, θηλ. τού -αιος*. Η πόλη τής Ιωνίας ονομάστηκε έτσι πιθ. επειδή στην περιοχή υπήρχαν πολλές φώκιες οι οποίες λέγεται ότι είχαν ακολουθήσει τους αποίκους ιδρυτές της].
Dictionary of Greek. 2013.